Skip links

සියුම් චිත්ත වේගයන් (Melancholy) සාහිත්‍යයේ දී අපට වැදගත් වන අයුරු.

මෙම ලිපියෙන් අපට අවශ්‍ය වන්නේ සෞන්දර්යාත්මක හැඟීමක් ලෙස ශෝකයේ අදාළත්වය සහ වැදගත්කම පෙන්වීමටයි. කලා කෘති සමඟ අප බැඳෙන විට ශෝකය විසල්  භූමිකාවක් ඉටු කරයි, එය ස්වභාවික පරිසරයට සම්බන්ධ වන  අපගේ සමහර සෞන්දර්යාත්මක ප්‍රතිචාරවල ද පවතී. Melancholy සෞන්දර්යාත්මක හැඟීම් සලකා  බැලීම් හොඳින් අර්ථ දක්වා ඇති සෞන්දර්යාත්මක සන්දර්භවල පමණක් නොව, ශෝකයට හේතු වන එදිනෙදා තත්වයන් තුළද ක්‍රියාත්මක වේ. නමුත් ශෝකයේ සංකීර්ණත්වය, එහි සිත් ඇදගන්නා සුළු බව, එය සෞන්දර්යාත්මක හැඟීමක් ලෙස සැලකිය හැකි යැයි තවදුරටත් සිතීම යෝජනා කරයි. මේ සඳහා, අපි තර්ක කරන්නේ එය ශෝකයේ සුවිශේෂී චරිතය, එහි ද්විත්ව චරිතය සහ දුක සහ මානසික අවපීඩනයෙන් ඇති වෙනස්කම්, එය සෞන්දර්යාත්මක චිත්තවේගයක් ලෙස වෙන්කර හඳුනා ගැනීමයි.
චිත්තවේගයන් සහ කලාව පිළිබඳ ගැටලුව සාකච්ඡා කරන විට, මෑතකාලීන දාර්ශනිකයන් එය බොහෝ විට සන්දර්භ දෙකකින් සලකා ඇත
– සංගීතය සහ ප්‍රබන්ධ.
 සංගීතය,  පහසුවෙන් නිර්වචනය කළ හැකි ප්‍රස්තුත අන්තර්ගතයක් නොමැති ,මිනිස් චිත්තවේගයන් වඩාත් ප්‍රමුඛ කාර්යභාරයක් ඉටු කරන කලා ආකෘතියකි; අපගේ බටහිර සම්ප්‍රදාය තුළ ඇතැම් ආකාරයේ චලනයන් ‘දුක්’ ලෙසත් තවත් ඒවා ‘ප්‍රීතිමත්’ ලෙසත් විස්තර කිරීම සාමාන්‍ය දෙයක් වන අතර, යම් ආකාරයකට සංගීත ඛණ්ඩයකට සවන් දෙන විට මෙම හැඟීම් දැනීම සුදුසු ය. ගැටලුව වී ඇත්තේ සංයුතිය සහ එය ප්‍රකාශ කිරීමට යැයි කියන හැඟීම් අතර සම්බන්ධය වඩාත් නිශ්චිතව නිරූපණය කරන්නේ කෙසේද යන්නයි.
ප්‍රබන්ධවලට අපගේ ප්‍රතිචාරයේ පෙනෙන පරස්පරතාව නිසා ප්‍රබන්ධ සහ චිත්තවේග පිළිබඳ ප්‍රශ්නය පෙරමුණ ගෙන ඇත.
නිදසුනක් ලෙස, චිත්තවේගයේ වස්තුව සැබෑ එකක් නොව ප්‍රබන්ධයක් පමණක් බව අප දන්නා විට ප්‍රබන්ධ වීරයකුගේ හෝ වීරවරියකගේ ඉරණම පෙරළෙන ආකාරයෙන්  සිතීමට  අප පෙලඹෙන්නේ ඇයි? මෙම සන්දර්භයන් තුළ සලකා බලනු ලබන චිත්තවේගයන්, තරමක් සරල හා සංකීර්ණ නොවූ, උදාහරණයක් ලෙස, ප්‍රීතිය, දුක සහ විශේෂයෙන් ප්‍රබන්ධ සම්බන්ධයෙන් ගත්කල  එහි විවිධ මට්ටම්වල භීතිය, භීතිය  ලෙස  අන්තයක් ලෙස ඇත.
 මෙම ආකාරයේ චිත්තවේගයන් කලාව සහ චිත්තවේගයන්ගෙන් පැන නගින සමහර තාර්කික හා දාර්ශනික ගැටළු වෙත යොමු වන අතර, මෙම හැඟීම්වල ස්වභාවය පිළිබඳව ප්රමාණවත් අවධානයක් යොමු කර නොමැති බව  අවබෝධ කරගෙන  ඇත. කෙසේ වෙතත්, මෙයින් අදහස් කරන්නේ, තවත් බොහෝ වැදගත් හා රසවත් චිත්තවේගීය ගුණාංග නොසලකා හැර ඇති බවයි.
උදාරත්වය යනු නොසලකා හරින ලද මෙම චිත්තවේගීය ගුණාංගවලින් එකකි, නමුත් එය නව-කාන්ටියානු සෞන්දර්යය තුළ කුඩා ප්‍රබෝධයක් දක්නට ලැබේ. සමහර පැතිවලින් උදාරත්වයට සමාන තවත් චිත්තවේගීය ගුණාංගයක් සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ අමතක වී ඇත.
Melancholy යනු උත්කෘෂ්ටත්වයට වඩා අඩු සංකීර්ණ සංසිද්ධියක් නොවන අතර බොහෝ කලා කෘතිවල එය ඉටු කිරීමට කාර්යභාරයක් ඇත. දර්ශනයේ සහ සාහිත්‍යයේ ඉතිහාසය දෙස ආපසු හැරී බලන විට, මාතෘකාව ස්පර්ශ වන පරිච්ඡේද තිබේ.
ශෝකය පිළිබඳ බොහෝ අධ්‍යයනයන් ඇත, නමුත් සංකල්පයේ තිරසාර ප්‍රතිකාර ‘සායනික’ විය, එහිදී එය මූලික වශයෙන් මානසික රෝගයක් හෝ ප්‍රමුඛ ස්වභාවයක් සමඟ සමාන වේ. රොබට් බර්ටන්ගේ සම්භාව්‍ය, The Anatomy of Melancholy (1621),එහි විෂය පථය සායනික අර්ථ දැක්වීමට වඩා පුළුල් බැවින් එය එක් ව්‍යතිරේකයකි. කෙසේ වෙතත්, මෙම ඉතා වෙනස් සහ විවිධ ගිණුම්වල ශෝකය පැහැදිලිවම සෞන්දර්යාත්මක සලකා බැලීම්වලට සම්බන්ධ නොවේ (සමහර විට සමහර කාව්‍ය කෘතිවල හැර).
සෞන්දර්යාත්මක හැඟීමක් ලෙස ශෝකයේ අදාළත්වය සහ වැදගත්කම පෙන්වීමට අපට අවශ්‍යය. කලා කෘති සමඟ අපගේ හමුවීම්වලදී ශෝකය බොහෝ විට භූමිකාවක් ඇති අතර, එය ස්වභාවික පරිසරයට අපගේ සෞන්දර්යාත්මක ප්‍රතිචාරවල ද වැදගත් විය හැකිය.
නමුත් ශෝකයේ සංකීර්ණත්වය, එය තුළම සිත් ඇදගන්නා සුළු බව, තවත් අදහසක් යෝජනා කරයි . මලානිකත්වය සෞන්දර්යාත්මක හැඟීමක් ලෙස සැලකිය හැකිය.
Melancholy සෞන්දර්යාත්මක සලකා බැලීම් වලදී  හොඳින් අර්ථ දක්වා ඇති සෞන්දර්යාත්මක සන්දර්භවල පමණක් නොව, ශෝකයට හේතු වන එදිනෙදා තත්වයන් තුළද ක්‍රියාත්මක වන ලෙස ආරාධනා කරයි. එය ශෝකයේ විශේෂ චරිත ලක්ෂණය  වන අතර එය දුක, ශෝකය, බලාපොරොත්තු සුන්වීම සහ මානසික අවපීඩනයෙන් වෙන්කර හඳුනා ගනි.
එය සෞන්දර්යාත්මක හැඟීමක් ලෙස වෙන්කර හඳුනා ගනී. ශෝකය සෞන්දර්යාත්මක චිත්තවේගයක් බවට පත් කරන එක් ලක්ෂණයක් – උදාරත්වය වැනි – එහි ද්විත්ව ස්වභාවයයි. එහි සෘණාත්මක සහ ධනාත්මක පැති ඇත, ඒවා විකල්ප වන අතර, විනෝදයේ පරස්පරතා සහ රිද්මයන් නිර්මාණය කරයි.
මෙම අංගයන් ශෝකයේ හදවතේ ඇති පරාවර්තකත්වය සහ චිත්තවේගයේ විශේෂිත ශෝධිත හැඟීම සමඟ ඒකාබද්ධ වේ. සෑම චිත්තවේගයක්ම මෙන්, ශෝකය පැන නගින්නේ යම් සන්දර්භයකින් වන නමුත්, ශෝකය සමඟ එහි විවිධ අංග එකතු වී සන්දර්භයට නව සෞන්දර්යාත්මක මානයක් ලබා දෙන සෞන්දර්යාත්මක තත්වයක් තමන් වටා නිර්මාණය කරයි.
 අපි සිතන්නේ, අධ්‍යාපනික දෘෂ්ටි කෝණයෙන් ශෝකයේ අදාළත්වයයි. බොහෝ කලා කෘති අවබෝධ කර ගැනීමේදී මෙම සියුම් චිත්තවේගය ඉතා වැදගත් වන අතර එය දැනීමේ හැකියාව මිනිස් ජීවිතය බොහෝ ආකාරවලින් පොහොසත් කරයි, එසේම අපගේ ජීවිතයේ බොහෝ දුෂ්කර කරුණු සමඟ එකඟ වීමට අපට හැකියාව ලබා දෙයි. අප පෙන්වා දෙන පරිදි, ශෝකය යනු පරිණත චිත්තවේගයක් වන අතර එහි පරාවර්තනය කැලඹිලි සහිත ආත්මයක් සන්සුන් කරයි.
නිලක්ෂි බණ්ඩාර .

Leave a comment

This website uses cookies to improve your web experience.
Home
Account
Cart
Search